JiscMail Logo
Email discussion lists for the UK Education and Research communities

Help for WELSH-TERMAU-CYMRAEG Archives


WELSH-TERMAU-CYMRAEG Archives

WELSH-TERMAU-CYMRAEG Archives


WELSH-TERMAU-CYMRAEG@JISCMAIL.AC.UK


View:

Message:

[

First

|

Previous

|

Next

|

Last

]

By Topic:

[

First

|

Previous

|

Next

|

Last

]

By Author:

[

First

|

Previous

|

Next

|

Last

]

Font:

Proportional Font

LISTSERV Archives

LISTSERV Archives

WELSH-TERMAU-CYMRAEG Home

WELSH-TERMAU-CYMRAEG Home

WELSH-TERMAU-CYMRAEG  January 2004

WELSH-TERMAU-CYMRAEG January 2004

Options

Subscribe or Unsubscribe

Subscribe or Unsubscribe

Log In

Log In

Get Password

Get Password

Subject:

Re: Bonny Clobby

From:

Hughes Hywel HG <[log in to unmask]>

Reply-To:

Discussion of Welsh language technical terminology and vocabulary <[log in to unmask]>

Date:

Fri, 30 Jan 2004 12:59:14 -0000

Content-Type:

text/plain

Parts/Attachments:

Parts/Attachments

text/plain (86 lines)

Diolch Leslie am fanylder eich ateb - mae cyd-destun y darn yn cyfeirio'n benodol at Wyl Mabsant ym Mhenrhyn Gwyr a oedd 
yn enwog am faint o'r pwdin hwn a fwytawyd,

Hywel
-----Original Message-----
From: Discussion of Welsh language technical terminology and vocabulary
[mailto:[log in to unmask]]On Behalf Of staffdld
Sent: 30 January 2004 12:23
To: [log in to unmask]
Subject: Re: Bonny Clobby


Dyma ymateb i ymholiad "Hywel" ynghylch "Bonny Clobby" ("math o bwdin Dolig
oedd yn cael ei fwyta mewn gwyliau mabsant ers talwm"). Byddwch oddefgar,
bawb, am nad wyf yn 'perthyn go-iawn' i'ch cymdeithas o gyfieithwyr
proffesiynol; ac, ar wahan i drafod yr enw "St Gwynno Forest" gyda Berwyn rai
dyddiau nôl, dyma'm cyfraniad cyntaf i'ch stôr o wybodaeth !

Wrth gwrs, rhaid nodi nad yw'r Nadolig a gwyliau mabsant o angenrheidrwydd yn
gyfystyr â'i gilydd. Caf fy hun yn tybied, felly, p'un a yw "pwdin Dolig" yn
ddisgrifiad priodol o rywbeth a ddarperid mewn gwyliau mabsant ar draws y wlad
ac ar hyd y flwyddyn (gan gynnwys yr haf a'r hydref) yn ol patrwm amrywiol
iawn o fabsanta lleol ?

Yr argraff a gaf oddi wrth yr enw "Bonny Clobby" (sy'n swnio braidd yn Eingl/
Albanaidd i mi) yw taw pwdin at wyl(iau) oddi allan i Gymru oedd hwn: taw nid
rhywbeth o ardaloedd Seisnigedig hanesyddol Cymru (De Penfro, Bro Gwyr, Bro
Morgannwf isaf, parthau mwyaf dwyreiniol Mynwy a Maesyfed) oedd. Nid yw Hywel
yn dweud hyn yn glir, ond dyna'r argraff a geir. Ai cywir hyn ? A beth am
arwyddocâd yr enw ? Ai "da/llesol/gwych" yw "Bonny" ? Ac ai llurguniad o
"clobber" ("stwff/deunydd/ defnyddiau") yw "Clobby" ? Hynny yw "Bonny Clobby"
= "Stwff Da" [at bwdin] - (gan obeithio nad oedd yn tagu!).

A beth am gyfatebiaeth yn Gymraeg ?

Ceir digon o sôn yng ngwahanol hanesion plwyf Cymru am baratoi a darparu
pastai at fabsant neu wyl leol. Diau bod enghreifftiau ym mhob ardal. Yn yr
ardal hon (gogledd Cwm Cynon), mae David Davies (Dewi Cynon), awdur Hanes
Plwyf Penderyn (1905 a 1924) yn gwahaniaethu rhwng y "Gwyl Mabsant...(a fu)
mewn bri gynt...(ac a) ddechreuai, fel rheol, yr wythnos gyntaf o Dachwedd
(ac) a pharheuai am bythefnos...(cyn dod i ben) tua...1866" (1905, tt.92-3) ar
y naill law, a Gwyl Gynog - sef gwyl nawddsant penodol y plwyf - a gynhelid
"ar y 7fed Hydref..." (t.92) ar y llaw arall.

Yn y mabsant, dywed Dewi Cynon y "Darperid Pastai ar yr Wyl"; am Wyl Gynog,
sut bynnag, dywed Dewi Cynon fel a ganlyn:

"Yn yr hwyr cynnelid gwledd fawreddog... Yr ymborth a arferid ddarparu ar yr
wyl hon oedd math o bwdin a elwid "Y Whippod", yn gyfansoddedig o fara,
raisins, curants, a siwgr, yn gymmysg, wedi eu berwi mewn llaeth. Byddai y
teuluoedd o'r dosbarth uchaf drwy y lle yn darparu digon o "Whippod" ar gyfer
y nos hono. Y diweddaf a gadwodd yr arferiad i fyny...oedd y diweddar Mrs.
Catherine Jones o'r Ysguborfawr, tua'r flwyddyn 1840 neu 1850" (literatim).

Dyma, felly, enghraifft o bwdin-gwyl ag enw Cymraeg (o fath) a baratöwyd yn
benodol at wyl nawddsant lleol (er bod hanesydd y plwyf yn gwahaniaethu rhwng
yr wyl honno a math arall o wyl a gynhelid fis yn ddiweddarach ac a elwid yn
"fabsant" ganddo). Cwestiwn diddorol sy'n codi, wrth gwrs, yw tarddiad
ieithyddol yr enw "whippod". Ond mater i ieithegwyr, nid hanesydd ieithgar, i
ddyfalu yn ei gylch yw hwnnw !

Leslie Davies, Aberdâr.





>===== Original Message From Discussion of Welsh language technical
terminology and vocabulary              <[log in to unmask]>
=====
>Math o bwdin Dolig a oedd yn cael ei fwyta mewn gwyliau mabsant erstalwm.
>A oes rhywun yn gwybod a oes enw Cymraeg arno?
>
>Diolch
>Hywel

PLEASE NOTE: THE ABOVE MESSAGE WAS RECEIVED FROM THE INTERNET.

On entering the GSI, this email was scanned for viruses by the Government Secure Intranet (GSI) virus scanning service supplied exclusively by Energis Communications in partnership with MessageLabs.

GSI users see http://www.gsi.gov.uk/main/notices/information/gsi-003-2002.pdf for further details. In case of problems, please call your organisational IT helpdesk.

The original of this email was scanned for viruses by the Government Secure Intranet (GSi) virus scanning service supplied exclusively by Energis in partnership with MessageLabs.

On leaving the GSi this email was certified virus-free

Top of Message | Previous Page | Permalink

JiscMail Tools


RSS Feeds and Sharing


Advanced Options


Archives

March 2024
February 2024
January 2024
December 2023
November 2023
October 2023
September 2023
August 2023
July 2023
June 2023
May 2023
April 2023
March 2023
February 2023
January 2023
December 2022
November 2022
October 2022
September 2022
August 2022
July 2022
June 2022
May 2022
April 2022
March 2022
February 2022
January 2022
December 2021
November 2021
October 2021
September 2021
August 2021
July 2021
June 2021
May 2021
April 2021
March 2021
February 2021
January 2021
December 2020
November 2020
October 2020
September 2020
August 2020
July 2020
June 2020
May 2020
April 2020
March 2020
February 2020
January 2020
December 2019
November 2019
October 2019
September 2019
August 2019
July 2019
June 2019
May 2019
April 2019
March 2019
February 2019
January 2019
December 2018
November 2018
October 2018
September 2018
August 2018
July 2018
June 2018
May 2018
April 2018
March 2018
February 2018
January 2018
December 2017
November 2017
October 2017
September 2017
August 2017
July 2017
June 2017
May 2017
April 2017
March 2017
February 2017
January 2017
December 2016
November 2016
October 2016
September 2016
August 2016
July 2016
June 2016
May 2016
April 2016
March 2016
February 2016
January 2016
December 2015
November 2015
October 2015
September 2015
August 2015
July 2015
June 2015
May 2015
April 2015
March 2015
February 2015
January 2015
December 2014
November 2014
October 2014
September 2014
August 2014
July 2014
June 2014
May 2014
April 2014
March 2014
February 2014
January 2014
December 2013
November 2013
October 2013
September 2013
August 2013
July 2013
June 2013
May 2013
April 2013
March 2013
February 2013
January 2013
December 2012
November 2012
October 2012
September 2012
August 2012
July 2012
June 2012
May 2012
April 2012
March 2012
February 2012
January 2012
December 2011
November 2011
October 2011
September 2011
August 2011
July 2011
June 2011
May 2011
April 2011
March 2011
February 2011
January 2011
December 2010
November 2010
October 2010
September 2010
August 2010
July 2010
June 2010
May 2010
April 2010
March 2010
February 2010
January 2010
December 2009
November 2009
October 2009
September 2009
August 2009
July 2009
June 2009
May 2009
April 2009
March 2009
February 2009
January 2009
December 2008
November 2008
October 2008
September 2008
August 2008
July 2008
June 2008
May 2008
April 2008
March 2008
February 2008
January 2008
December 2007
November 2007
October 2007
September 2007
August 2007
July 2007
June 2007
May 2007
April 2007
March 2007
February 2007
January 2007
December 2006
November 2006
October 2006
September 2006
August 2006
July 2006
June 2006
May 2006
April 2006
March 2006
February 2006
January 2006
December 2005
November 2005
October 2005
September 2005
August 2005
July 2005
June 2005
May 2005
April 2005
March 2005
February 2005
January 2005
December 2004
November 2004
October 2004
September 2004
August 2004
July 2004
June 2004
May 2004
April 2004
March 2004
February 2004
January 2004
December 2003
November 2003
October 2003
September 2003
August 2003
July 2003
June 2003
May 2003
April 2003
March 2003
February 2003
January 2003
December 2002
November 2002
October 2002
September 2002
August 2002
July 2002
June 2002
May 2002
April 2002
March 2002
February 2002
January 2002
December 2001
November 2001
October 2001
September 2001
August 2001
July 2001
June 2001
May 2001
April 2001
March 2001
February 2001
January 2001
December 2000
November 2000
October 2000
September 2000
August 2000
July 2000
June 2000
May 2000
April 2000
March 2000
December 1999
November 1999
September 1999
August 1999
December 1998
November 1998
October 1998
September 1998


JiscMail is a Jisc service.

View our service policies at https://www.jiscmail.ac.uk/policyandsecurity/ and Jisc's privacy policy at https://www.jisc.ac.uk/website/privacy-notice

For help and support help@jisc.ac.uk

Secured by F-Secure Anti-Virus CataList Email List Search Powered by the LISTSERV Email List Manager