Cefais drafodaeth byr ond difyr gyda chyfieithydd arall am 'e-bost' ac 'e-bostio' yn ystod egwyl yn seminar Bwrdd yr Iaith ar dermau yn ddiweddar. Roedd yn gas gan y cyfieithydd hwnnw'r ffurf 'e-bost' a mynnai mai'r ffurf y dylid ei defnyddio oedd 'e-bostiad(au)'. Fe atgoffai hynny fi o'r diweddar Urien Wiliam, a fynnai ddweud 'disgen' am 'disg' ...

F'ymateb i oedd dweud bod 'e-bost' yn gamffurfiad beth bynnag am mai'r ffurf lawn arno fyddai 'electronig bost'. Y ffurf 'gywir' am 'electronic mail' yw 'post electronig' - a 'post-e', yw'r ffurf fer ar hwnnw! Ond nid felly y mae iaith a'i siaradwyr yn gweithio a byddan nhw'n dilyn eu trywydd eu hunain gan ddilyn rheolau neu greu eithriadau fel y gwelan nhw'n dda. Felly, os yw siaradwyr yr iaith yn arddel ffurfiau fel 'e-bost', 'e-byst' ac e-bostio', dylen ni bwyllo cyn mynd yn groes i'r llif.

O ran yr 'h' o flaen gwahanol ffurfiau 'e-bost' ac 'e-bostio', mae modd osgoi'r broblem - os oes angen - drwy ddefnyddio un o'r awgrymiadau sydd wedi'u gwneud eisoes (cynnwys 'neges' ac ati). Mae sawl ffordd o gael Wil i'w wely, yn union fel y mae modd bod yn ddyfeisgar wrth gyfleu 'yes/no' yn gryno. Ac o sôn am hynny, tybed sawl un a sylwodd adeg y refferenwm ar ddatganoli fod yr ymgyrchwyr o blaid yn gofyn i'r etholwyr ddweud 'Ie' ond mai 'Ydw' oedd ar y papur pleidleisio?

Berwyn