 |
 |
Ysgrifennodd Mark Nodine <[log in to unmask]> >[log in to unmask] wrote: >> >> Oddi wrth: Richard Hughes <[log in to unmask]> >> Testun: To boot or not to boot [operating systems that is] >> >> Y term yr wyf yn ei defnyddio yma yw 'sbarduno' neu 'ysbarduno' >> [cyffelybiaeth: ysbarduno ceffyl]. >Y prif broblem efo "sbarduno" yw'r ail ystyr o "sbardun" i >olygu "accelerator" y car. Mae hynny'n swnio imi fel eich >bod chi'n cyflymu'r cyfrifiadur yn lle ei gychwyn. Efallai ond dyma'r rhesymeg neu'r afresymegolrwydd [os dymunwch] a dyma cyfatebiaeth: - yr hyn sydd yn digwydd yw bod prosesydd y cyfrifiadur yn 'cychwyn' yn syth ar o^l iddo dod o dan foltedd; fel arfer, mae'r cadarnwedd yn ufuddhau gorchmynion rhaglenni prawf yn annherfynol hyd at yr ennyd pan dde^l ymyriad (mewnol neu allanol e.e. cloc neu'r cyfrifiadurwr yn taro allwedd) sydd, o ganlyniad, yn ei achosi i wedd weithredu rhaglen arall e.e. 'sbarduno' y system gweithredu - hynny yw, 'gwneud elfen o waith o fudd' o safbwynt y sawl sydd yn defnyddio y cyfrifiadur. Pan ddychmygwyf ceffyl, gyda marchog ar ei gefn, yn cnoi cil - dyma cyflwr y cyfrifiadur yn syth ar o^l iddo cael ei troi ymlaen - yn sydyn, 'llwybreiddiodd ei rhyfeddod prin o'i flaen' [ymddiheuriad i Wilpar] wele! Y marchog yn plannu ei sbardunau yn ei geffyl - dyma cyflwr y cyfrifiadur ar o^l derbyn yr ymyriad - ac o hyn ymlaen mae'r ceffyl yn cychwyn ar garlam a'r cyfrifiadur yn ymgychwyn ei hun. Teimlaf bod y term 'sbarduno' yn addasach [ac yn fwy 'cymreigaidd'] na chyfieithiadau sydd yn tarddu o'r term americanaidd 'boot' sydd yn cyfleu bron dim o'r hyn sydd yn digwydd ond sydd yn cael ei defnyddio [o hyd] am resymau hanesyddol yn unig [os cofiaf yn gywir, tua 1960, IPL oedd yn cael ei defnyddio ym Mhrydian sef Initial Program Loader a 'boot' neu 'bootstrap' yn tarddu o gwmniau RCA/UNIVAC]; erbyn hyn 'boot' piau hi yn anffodus. Nid oes rhaid efelychu priod-ddull anghywir, anaddysgiadol wrth fathu term yn y Gymraeg ac nid yw termau fel 'llwytho' neu 'cicio' neu 'cychwyn' yn hollgynhwysfawr ychwaith. Fy ngwerth gro^t. Richard Hughes Gesellschaft beratender Informatiker mbH Muenchen Yr Almaen %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%